3º
trimestre: Historia de España e Galicia
T5: A Idade Media (2ª
quincena de abril ata a 1ª quincena maio)
T6: A Idade Moderna
(2ª quincena de maio ata a 2ª de xuño).
Actividades:
2ª quincena de abril. Ipads e ordenadores.
1.-Elaborar
o guión da unidade.
2.-Comezaremos a
Historia da Humanidade , e máis concretamente de España e Galicia, facendo un
recordatorio ou introdución da división por etapas da Historia para 5º EP. É
dicir, a Prehistoria e as súas tres grandes etapas: Paleolítico, Neolítico e
Idade dos Metais e a Historia: Antiga, Medieval, Moderna e Contemporánea.
Para iso faremos unha liña do tempo, en papel ou no
caderno, en grupos cooperativos ou parellas do mesmo equipo. Que debe
recoller?. Contidos: as etapas e acontecementos , así coma as súas datas. Como?
con color, boa letra, debuxos (tipo visual thinking),... é dicir, orixinalidade
e creatividade para facela. Recollerase e puntuarase. Ver rúbrica.
Nos
blogs educativos do colexio tedes o blog de C. Sociais e C. da Natureza cos
temas e contidos por etiquetas e cursos: http://ciamaria5aconecementodomedio.blogspot.com/search/label/Idade%20Media%205
PREHISTORIA. Ten tres grandes etapas:
-Paleolítico
ou pedra antiga. Son nómadas, cazadores e recolectores. Entorno ao
millón de anos
-Neolítico
ou pedra nova: Son sedentarios, viven en poboados, gandeiros,
agricultores. Aprx. 10.000 anos
-Idade
dos Metais: viven en poboados, traballan os metais (cobre, bronce,
ferro..), cerámica, agricultores e gandeiros. Xoairía. 6.000 anos a.C.
HISTORIA: Divídese en
catro grandes etapas.
Idade Antiga: aparición da escritura
(3.500 a.C.) ata a caída do Imperio Romano de Occidente no 476 d.C.
Idade Media. desde a caída do
Imperio Romano no 476 d.C ata o descubrimento de América no 1492
Idade Moderna. Desde o
descubrimento de América no 1492 ata a Revolución Francesa 1789.
Idade
Contemporánea: dende a Revolución Francesa 1789 ata os nosos días
(2022).
Tema 5 "A Idade Media" (apuntes proba escrita)
Comeza
coa caída do Imperio Romano
de Occidente no ano 476 d. C. e remata co descubrimento de América en
1492.
Os pobos xermanos ou bárbaros
(ostrogados, suevos, francos, visigodos, vándalos, anglo,...) procedentes do
norte de Europa, invadiron a Península Ibérica aproveitando a gran
crise do imperio romano no século III d.C. Teodosio dividiu o Imperio no
395 en dous, Occidente e Oriente.
Na
Península Ibérica
(España-Portugal na actualidade) os pobos xermánicos foron suevos, vándalos,
alanos, visigodos.
Pobos
que estiveron na Península Ibérica:
1.-Visigodos: asentáronse na Hispania (España) no s. VI
(507 d.C.) ata a invasión musulmana no 711.
Capital:
Toledo, gobernado por reis (monarquía). eran agricultores e gandeiros.
Aproveitaron o latín (dos romanos) e a división en provincias. convertéronse ao
catolicismo co rei Recaredo no ano 589.
Arte:
Eran grandes orfebres, xoias en ouro e prata (coroas, broches,..). Igrexas
pequenas coma a de Santa Comba de Bande en Ourense
2.-Musulmáns (Al-Andalus) chegou a Península no ano 711. Foi unha
ocupación rápida. Permanecen na Península ata o ano 1492. Tivo 4 etapas:
711-756 etapa do Emirato dependente do califato de Damasco (Siria). Fórmase o
reino cristián de resistencia en Asturias.
756-929 Emirato independiente, co reinado de Abderramán I. Os
reinos cristiáns seguen avanzando cara o sur (reconquista).
929-1031 fórmase o Califato de Córdoba, indeoendente, con Abderramán III. Etapa
de maior esplendor do Al-Andalus.
1031-1492. Etapa dos reinos de taifas, debido
as loitas internas dividíuse en pequenos reinos ou taifas. Isto favoreceu o
avance dos reinos cristiáns. Na batalla das Navas de Tolosa, no ano 1212, os
crsitiáns conquistan Sevilla e os musumáns quedan reducidos ao reino nazarí de
Granada. Son expulsados do reino de Granada no 1492.
Vida
e cultura en al-Andalus:
Viven en cidades,
coñecidas co nome de medinas, son centros culturais, económicos e
políticos. Rodeadas de murallas e rúas estreitas. Fóra da cidade estaban
os arrabaldes (barrios pobres). Adicábanse ao comercio e a artesanía na
venda no mercado ou zoco.
Partes
da medina: fortaleza militar, zoco ou mercado, celeiros (almacéns), baños
públicos, mesquita (lugar de oración).
Legado
do pobo musulmán:
-Economía. Agricultura: novas plantas (arroz, cítricos
(laranxa, limón), alcachofa, azafrán, azucre,...
-Cultura: matemáticas (numeración),
inventos (papel, astrolabio, compás, pólvora..), lingua (moitas palabras con a,
al,..), cultura da auga (regadío, noria,..)
-Arte: edificios (mesquita, baños,
palacios), decoración (figuras xeométricas e vexetais), monumentos (mesquita
Córdoba, Torre del Oro, Alhambra (Granada)
Os reinos cristiáns
Os
primeiros reinos cristiáns formáronse no norte da Península (Asturias)
onde non poideron chegar os musulmáns. Iniciaron desde aí a conquista
dos territorios ocupados polos musulmáns. Este proceso chámase Reconquista.
Foron uníndose e separándose e cambiando de nome. Entre os reinos cristiáns
destacaron:
-Reino
de Castela e León no s. XI conquistou ata o sur do río Tajo ata chegar a
dominar case toda a Península no s.XIII.
-Reino
de Aragón, no s. XIII conquistou os territorios de Valencia e Baleares.
Outros:
Asturias (722) e o reino de Galicia no s. X. (910 co rei Ordoño)
A
finais do s.XIII había catro reinos: Castela, Navarra, Aragón e Granada
conquistado no ano 1492 polos Reis Católicos, Isabel e Fernando, (dos reinos de
Castela e Aragón).
Ver o mapa
das etapas (evolución) da Reconquista da páx 97. Século XI ata o Tajo, século
XIII coa batalla de Navas de Tolosa (1212) na que derrotan aos musulmáns, ata
Estremadura, val do Guadalquivir, Valencia e Baleares. E no s. XV repobouse ata
Granada de cristiás/áns.
A
vida nos reinos cristiáns:
1.-Sociedade: dividida en tres grandes grupos
ou estamentos (rei, nobreza-clero e pobo baixo) e en privilexiados
e NON privilexiados. Privilexiados: rei, nobreza-clero e os NON
privilexiados: pobo baixo.
Nobreza: vivían en castelos, eran vasalos do rei a
cambio de extensións de terreo ou feudos. Loitaba e defendía os terreos
e grupos.
O feudo divídese en reserva señorial con bosques, castelo e terras
(é a parte da nobreza) e parte do pobo chamado manso (aldea e pequenas
terras)
Clero: adícanse ao rezo e a ensinanza-cultura (libros,
lectura, ). Vivían en igrexas e mosteiros. Tiñan propiedades.
Pobo baixo: traballaba as terras do señor e as propias
para darlle unha parte da colleita ao señor feudal (diezmo ou imposto), formado
polo campesiños, vivían nas aldeas arredor ou dentro do feudo.
Rexurdir
das cidades:
A partir
do s. XI as cidades ou burgos (habitantes chamáronlle burgueses, adicábanse ao
comercio e artesanía (gremios, asociacións de artesáns)) adquiriron importancia
gracias tamén ao Camiño de Santiago e a reconquista de terras. Os campesiños
trasladáronse a elas. Había xograres (entreter ao público), mendigos,
vendedores ambulantes,..
A
cultura e a arte cristiás
Os centros
culturais (oración, estudo, copia libros,..) e asistenciais foron
os mosteiros. Co rexurdir das cidades apareceu a escola e
as 1ª universidades.
O
Camiño de Santiago:
Desde
comezos do s.IX noticia da tumba do apóstolo Santiago, orixinou as peregrinacións
a Santiago de Compostela a visitala desde toda Europa. Fixo que medrara o
comercio, a artesanía e a difusión de estilos (arte románico e gótico) nas
vilas do camiño.
Estilo Románico (s.
XI-XIII): igrexas de muros grosos, escuras, pouca luz, ventás. Arco de medio
punto e bóvedas de canón (nas cubertas). Gravados e esculturas relixiosas.
Estilo Gótico (s. XII-XVI) catedrais de muros grandes e altos, grandes ventás,
vidrieras, luminosas...Arcos apuntados e bóvedas de crucería. Pinturas,
esculturas e vidrieras con temas relixiosos.
Actividades de repaso (Importante: son similares ás da proba escrita)
Páx. 93 (1 e 3), páx 95 (2), páx 99 (2), páx 101 (2)
Páx. 108 (1 á 12)
Actividades para a avaliación
a).-Escribe o nome de alomenos 12 cidades, vilas ou pobos polos
que pasa o Camiño de Santiago (francés ou portugués) ata chegar a Compostela
Ex: De Roncesvalles, ...........................,...........................O
Pino, Santiago de Compostela
Ex: A Guarda o Tui ..................................................Padrón,
Santiago de Compostela.
b).-Busca información e as características máis importantes da
catedral de Santiago (estilos, data construción, outros..)
1.- O Islám significa obediencia á vontade dun Deus único: Alá. A relixión está recollida no libro sagrado, o Corán. Ten 5 Obrigas ou preceptos (pax. 92): .......
Mahoma foi o profeta que difundiu o islam.
3.-Ordenado sería así:
-Invasión musulmana
-Emirato dependente
-Emirato independente
-Califato de Córdoba.
-Reinos de taifas
-Reino de Granada
Solucións páx 95
2.-Achegas: novos métodos de regadío, cultivos de novas plantas (arroz)
Solucións páxs: 99
2.-Grupos privilexiados (nobreza, clero)
Os campesiños vivían nas terras próximas ao castelo e traballan as terras do señor feudal, ao que lle tiñan que entregar parte da colleita. Pagaban impostos ao señor feudal.
Solucións páx 101
a).- Románico b).-Gótico c).-Románico d).-Gótico
No hay comentarios:
Publicar un comentario